Εργαστηριακές εξετάσεις. Πότε είναι χρήσιμες; O ετήσιος προληπτικός έλεγχος, έχει νόημα;

Εργαστηριακές εξετάσεις. Πότε είναι χρήσιμες; O ετήσιος προληπτικός έλεγχος, έχει νόημα;

Έχει διαπιστωθεί τα τελευταία χρόνια μια αλόγιστη συνταγογράφηση εργαστηριακών εξετάσεων και το πρόβλημα αυτό όπως ανακύπτει από την διεθνή βιβλιογραφία έχει διαπιστωθεί σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες, χωρίς ωστόσο να έχει παρατηρηθεί παράλληλη βελτίωση της παρεχομένης ιατρικής φροντίδας. Δεν είμαστε μόνο οι έλληνες λοιπόν πρωτοπόροι σε αυτό, άρα για να σας καθησυχάσω, δεν χτυπάει μόνο για μας η κουδούνα..

Τα αίτια είναι ποικίλα και διαπλεκόμενα. Από την αμυντική ιατρική συμπεριφορά, εως την πίεση των ίδιων των ασθενών κ συνοδών και την επακόλουθη υποχώρηση του συναδέλφου στην πίεση που του ασκείται κ πολλά άλλα. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι ζούμε σε δύσκολες εποχές όπου ο ιατρός δεν θέλει και δεν πρέπει να κατηγορηθεί ότι έκανε λιγότερα από όσα μπορούσαν να γίνουν και ο άρρωστος αρνείται να πιστέψει ότι έγιναν όλα όσα έπρεπε να γίνουν.

Προσοχή! Οι εργαστηριακές εξετάσεις πρέπει να ζητούνται από ειδικό ιατρό κ όχι να πραγματοποιούνται με βάση τις επιθυμίες μας, τους φόβους μας και τις συζητήσεις «στα καφενεία»… Είναι χρήσιμα διαγνωστικά εργαλεία αλλά πρέπει να γίνονται κ να έχουν νόημα. Η επιλογή τους απαιτεί γνώση κ δεξιότητα ώστε το αποτέλεσμα να χρησιμεύσει προς όφελος του ασθενή κ κατ’ επέκταση να είναι αρωγός του ιατρού. «Η ακριβής και αποτελεσματική διάγνωση της υγείας ή της νόσου είναι ίσως η πιο σημαντική νοητική λειτουργιά στην εφαρμογή της ιατρικής. Απαιτείται διαγνωστικός συλλογισμός που πρέπει να πηγάζει από την παρατήρηση, τη φυσική εξέταση και άλλους φυσικούς ή λεκτικούς χειρισμούς» τόνιζε σε κάθε ευκαιρία ο δάσκαλος μας Ν. Ματσανιώτης. Πόσο μάλλον όταν αφορά τους μικρούς μας ασθενείς…

Πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Αθηνών απέδειξε την πληθώρα των περιττών εξετάσεων που ζητούνται καθημερινά. Και για να μιλήσουμε με αριθμούς, 68% σε εξετάσεις που έγιναν σε νοσηλευόμενους δεν θεωρήθηκαν χρήσιμες για την αντιμετώπιση και την πορεία των ασθενών.

Οι εργαστηριακές εξετάσεις λοιπόν πρέπει να γίνονται με σύνεση, διαφορετικά, όχι μόνο θέτουν τους μικρούς μας φίλους σε μια άσκοπη περιπέτεια και κατάσταση άγχους τους γονείς, αλλά συχνά ελλοχεύει ο κίνδυνος ασαφούς ερμηνείας των εξετάσεων χωρίς να αλλάζει κάτι στην ουσία-αντιμετώπιση του περιστατικού. Σύμφωνα με την βιβλιογραφία, το ποσοστό του θετικού ψευδός αποτελέσματος αυξάνει κατά 40% κάθε δέκα περιττές εξετάσεις που πραγματοποιούνται.

Έχει νόημα λοιπόν ο ετήσιος προληπτικός έλεγχος;

Αυτή είναι μια απορία που πολύ συχνά προκύπτει, συνομιλώντας κυρίως με τις μαμάδες που με επισκέπτονται. Για να είμαι ειλικρινής δεν βρήκα στην βιβλιογραφία κάτι που να είναι υπέρ ή κατά μιλώντας για ένα «πακέτο» εξετάσεων, αλλά βρήκα πολλές οδηγίες για κάθε εξέταση ξεχωριστά. Π.χ. γεν. αίματος κάθε χρόνο; Ναι, αλλά όχι για όλους και εφ’ όσον πληρούνται καθορισμένα κριτήρια και προϋποθέσεις ή σε καθορισμένες χρονικές περιόδους ανάπτυξης του παιδιού.

Εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, ατομικό ιατρικό ιστορικό, παθολογικές τιμές σε προηγούμενη εξέταση, κλινική συμπτωματολογία ή ακόμα και σε απλή υποψία μιας πάθησης, ο παιδίατρος οφείλει και πρέπει να προβεί σε πλήρη εργαστηριακό έλεγχο. Αλλά ψάχνοντας το δέντρο μην χάνουμε το δασός.
Όπως καλυτέρα είπαν κάποιοι πιο έμπειροι και πιο σοφοί από μένα, «οι εργαστηριακές εξετάσεις, κατευθύνονται από τον ιατρό… δεν κατευθύνουν τον ιατρό» Χ. Μπακουλα, (καθηγήτρια παιδιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών)

Αν εμείς δεν τις κατευθύνουμε, τότε,«οι εργαστηριακές εξετάσεις θα χρησιμοποιούνται όπως ο φανοστάτης του δρόμου από τον μεθυσμένο. Πολύ περισσότερο για να στηριχθεί παρά για να φωτιστεί» S.Simpson ιατροφιλόσοφος

Συμπερασματικά λοιπόν θα έλεγα : Πρόληψη ναι! Αλλά χωρίς υπερβολές..

Ο πιο ενημερωμένος κατάλογος ιατρικών και παραϊατρικών ειδικοτήτων στο Βόρειο Αιγαίο.

Join us

Είστε γιατρός;