Πολύ συχνά προσέρχονται στο ΩΡΛ ιατρείο ασθενείς παραπονούμενοι για βράγχος φωνής. Είναι ένα σύμπτωμα που αποκαλύπτει παθήσεις του λάρυγγα ή/και των εξαρτημάτων του. Οι διαταραχές του λάρυγγα που προκαλούν βράγχος φωνής τις διακρίνουμε σε οργανικές : οφείλεται σε αλλαγές των φωνητικών ιστών, όπως η δημιουργία οιδήματος, όζων, πολυπόδων, αιματώματος, παράλυση της φωνητικής χορδής, καλοήθων και κακοήθων όγκων και λειτουργικές : ακατάλληλη χρήση ή καταπόνηση της φωνής χωρίς να υπάρχει κάποια ορατή αλλαγή των φωνητικών χορδών σε ανατομικό επίπεδο, όπως η σπαστική δυσφωνία(δηλαδή σπασμός των γνήσιων φ. χορδών ) και οφείλεται σε τάση αυτών, συνοδεύεται δε από έντονη δυσφωνία και κυμαινόμενο βράγχος φωνής.
Οι οργανικές διαταραχές οφείλονται σε ερεθισμό των φωνητικών χορδών όπως:
Οξεία λαρυγγίτιδα: εμφανίζεται ξαφνικά και συνυπάρχει με μια λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού. Η οξεία λαρυγγίτιδα μπορεί να είναι ιογενούς ή βακτηριδιακής αιτιολογίας και ευθύνεται για την πλειοψηφία του βράγχους φωνής στα παιδιά. Σε μικροβιακή λοίμωξη χορηγείται αντιβιοτική αγωγή.
Μυκητιασική λαρυγγίτιδα: συμβαίνει συνήθως σε άτομα ανοσοκατεσταλμένα άτομα δηλαδή με χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημα όπως μετά από χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία. Συνήθως παρουσιάζεται ως παρενέργεια μετά από μεγάλης διάρκειας αγωγής με εισπνεόμενη κορτιζόνη είτε λόγω αντιβίωσης η οποία προκαλεί αλλαγή της τοπικής μικροβιολογικής χλωρίδας. Στην λαρυγγοσκόπηση διακρίνονται στικτές λευκές βλάβες πάνω στις φωνητικές χορδές που περιβάλλονται από ερύθημα. Θεραπευτικά η μυκητιασική λαρυγγίτιδα αντιμετωπίζεται με αντιμηκυτιασικά φάρμακα.
Χρόνια λαρυγγίτιδα: Η λαρυγγίτιδα μπορεί να υπάρχει και με τη χρόνια μορφή της (χρόνια λαρυγγίτιδα), όταν το βράγχος φωνής διαρκεί πάνω από από 7 ημέρες και δεν υποχωρεί με φαρμακευτική αγωγή ή παραμένει μονίμως. Στις περιπτώσεις αυτές μπορεί να πάσχει το άτομο από μια χρόνια λοίμωξη της αναπνευστικής οδού, να είναι καπνιστής και καταναλωτής οινοπνεύματος ή λόγω επαγγέλματος να καταπονεί τις φωνητικές χορδές.
Λαρυγγική θηλωμάτωση: Στους ενήλικους η θηλωμάτωση του λάρυγγα εκδηλώνεται με ως μονήρης μάζα ή διάχυτη πάχυνση της φωνητικής χορδής με ερύθημα ή ως εκτεταμένη γλωττιδική ή υπεργλωττιδική νόσος. Την ίδια κλινική εικόνα μπορεί να παρουσιάσει και η νεοπλασία του λάρυγγα όπως το επιθηλιακό καρκίνωμα και άλλοι ασυνήθιστοι όγκοι. Η διάγνωση τίθεται με βιοψία. Η νόσος οφείλεται στον ιό του ανθρώπινου θηλώματος (HPV) και είναι δυσθεράπευτη με διάφορες χειρουργικές τεχνικές, καθώς η νόσος υποτροπιάζει.
Παράλυση της φωνητικής χορδής: μπορεί να οφείλεται α) σε οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού και μπορεί να υποχωρήσει μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, β) ιατρογενή αίτια όπως μετά από θυρεοειδεκτομή, επέμβαση των καρωτίδων, του αριστερού πνεύμονα, του οισοφάγου γ) σε όγκο του θυρεοειδούς αδένα, των βρόγχων, του οισοφάγου και του ρινοφάρυγγα δ) σε εξωτερική κάκωση όπως σε τροχαία ατυχήματα ε) νευρολογικά αίτια κ.α.
Καλοήθεις βλάβες των γνησίων φωνητικών χορδών
Βράγχος φωνής παρουσιάζεται μετά από ανάπτυξη καλοήθων βλαβών στη μία ή και στις δύο φωνητικές χορδές, όπως:
Όζοι ή οζίδια ή κάλοι των φωνητικών χορδών προκαλούνται μετά από υπερβολική χρήση ή κατάχρηση φωνής και είναι η συνηθέστερη αιτία μόνιμης βραχνής φωνής στα παιδιά της σχολικής ηλικίας. Τα οζίδια συνήθως δημιουργούνται στο μέσο τριτημόριο του ελεύθερου χείλους των φωνητικών χορδών. Στα παιδιά τα οζίδια εξαφανίζονται όταν μετά από συνεχή παρότρυνσή μας προσπαθούν να μιλούν με σταθερή φώνηση χωρίς ψιθυρισμούς και αποφυγή έντονης – δυνατής φώνησης. Στους ενήλικες με την κατάλληλη λογοθεραπεία και την αποφυγή της καταπόνησης της φωνής συνήθως τα οζίδια υποχωρούν.
Πολύποδες των φωνητικών χορδών παρουσιάζονται συνήθως ως μεμονωμένα μορφώματα με σαφή και ομαλά όρια και αντιπροσωπεύουν ένα χρόνιο εντοπισμένο οίδημα του βλεννογόνου, συνήθως της πρόσθιας μοίρας των φωνητικών χορδών, μπορεί να προκληθούν και από έντονο, επίμονο χρόνιο βήχα ή μετά από τραυματική χρήση φωνής ή καταπόνηση της φωνής. Αν ο πολύποδας διαγνωστεί νωρίς και ο ασθενής μιλάει προστατεύοντας τη φωνή του , ο πολύποδας μπορεί να υποχωρήσει. Αν παραμείνει για αρκετό διάστημα, ο πολύποδας σκληραίνει και ίσως χρειαστεί αφαίρεση χειρουργικά.
Οίδημα του Reinke, προκαλείται από χρόνιο ερεθισμό των φωνητικών χορδών & δημιουργείται από τη συλλογή υγρού στον λεγόμενο χώρο του Reinke(μεταξύ του επιθηλίου των φωνητικών χορδών και του ελαστικού κώνου). Αίτια της βλάβης είναι κυρίως το κάπνισμα, η κατάχρηση της φωνής και ο υποθυρεοειδισμός. Η θεραπεία συνήθως είναι η χειρουργική αφαίρεση η και είναι αναγκαία η ιστολογική εξέταση του αφαιρούμενου ιστού λόγω ότι εμφανίζεται συνήθως σε καπνιστές για να διερευνηθεί η πιθανότητα δυσπλασίας ή και in situ καρκινώματος.
Αιμάτωμα δηλαδή οξεία αιμορραγία της μίας ή και των δύο φωνητικών χορδών (ρήξη αγγείου στον υποβλεννογόνιο χιτώνα της φωνητικής χορδής) προκαλείται μετά από τραυματισμό των φωνητικών χορδών και αυτό συμβαίνει μετά από έντονο τραγούδι, κλάμα, έντονο βήχα. Συνήθως αποδράμει μετά από αφωνία ή και ανάλογη θεραπευτική αγωγή.
Κακοήθεις βλάβες των γνησίων φωνητικών χορδών
Προκαρκινωματώδη βλάβη όπως η λευκοπλακία, χαρακτηρίζεται κάθε λευκωπή αλλοίωση που εντοπίζεται στις φωνητικές χορδές όχι όμως απαραίτητα μόνο σε αυτές και απαιτείται βιοψία κ.α.
Καρκίνωμα in situ ονομάζεται και ενδοεπιθηλιακό καρκίνωμα χαρακτηρίζεται δε από αντικατάσταση όλων των στιβάδων του επιθηλίου από διαπλαστικά και κακοήθη κύτταρα χωρίς όμως διήθηση του βασικού υμένα.
Δεν θα επεκταθώ περισσότερο σε άλλες βλάβες, θέλω όμως να τονίσω περισσότερο την προσοχή του κάθε αναγνώστη ότι κάθε βράγχος φωνής που επιμένει περισσότερο από 7 μέρες χρήζει διάγνωσης και διερεύνησης από τον ωτορινολαρυγγολόγο διότι η έγκαιρη διάγνωση κακοήθων βλαβών στην αρχή τους μπορεί να αντιμετωπιστεί με χειρουργική αφαίρεση και να διασωθεί ο λάρυγγας, η φωνητική λειτουργία και η ζωή του πάσχοντος.
Ωτορινολαρυγγολόγος (ωρλ)
