Προαθλητικός καρδιολογικός έλεγχος – αποτροπή αιφνίδιου θανάτου σε νέα άτομα

Κούσκος Γεώργιος

Καρδιολόγος

Προαθλητικός καρδιολογικός έλεγχος – αποτροπή αιφνίδιου θανάτου σε νέα άτομα

Ο αιφνίδιος θάνατος(απρόσμενος θάνατος που επέρχεται αμέσως ή εώς μία ώρα μετά από ξαφνική αλλαγή της κλινικής κατάστασης) ελοχεύει σε κάθε καρδιακή πάθηση. Η ξαφνική, όμως, απώλεια νέων ατόμων, χωρίς γνωστό ιστορικό καρδιοπάθειας, τη στιγμή που βρίσκονται στη καλύτερη τους φυσική κατάσταση, προκαλεί ένα οδυνηρό αίσθημα ήττας και απόγνωσης. Αν και υπάρχουν ακόμα πολλά κενά στις γνώσεις μας σχετικά με την παθοφυσιολογία του αιφνίδιου θανάτου στους νέους, η συστηματική μελέτη των κλινικών δεδομένων, σε συνδυασμό με ορισμένες παρακλινικές εξετάσεις και στη συνέχεια με στοχευμένες παρεμβάσεις μπορεί να οδηγήσουν σε αποτροπή του δραματικού αυτού γεγονότος.

Η επίπτωση του αιφνιδίου θανάτου σε άτομα <35ετών είναι περίπου 10 θάνατοι ανά εκατομμύριο πληθυσμού/έτος. Για τα παιδιά και τους εφήβους το κύριο αίτιο είναι η μυοκαρδίτιδα, οι συγγενείς ανωμαλίες των στεφανιαίων αρτηριών και τα σύνδρομα μακρού QT. Οι μυοκαρδιοπάθειες συνήθως εγκαθίστανται λίγο αργότερα, ενώ μετά τα τριάντα η αθηρωμάτωση των στεφανιαίων αρτηριών αποτελεί την κύρια αιτία.

 

ΠΟΙΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ;

Ο έλεγχος πρέπει να περιλαμβάνει αρχικά το ιστορικό και την αντικειμενική εξέταση:

ΑΤΟΜΙΚΟ ΑΝΑΜΝΗΣΤΙΚΟ:

  1. έχει αισθανθεί ο αθλητής πόνο ή δυσφορία στο στήθος στη διάρκεια της άσκησης;
  2. έχει υποστεί ανεξήγητη συγκοπή;
  3. έχει αισθανθεί ανεξήγητη και έντονη δύσπνοια/κόπωση στη διάρκεια της άσκησης;
  4. έχει γνωστό φύσημα;
  5. έχει ιστορικό αρτηριακής υπέρτασης;

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ:

  1. θάνατος(αιφνίδιος ή μη) συγγενούς σε ηλικία<50 χρόνων λόγω καρδιακής πάθησης;
  2. σοβαρή καρδιακή πάθηση σε πρώτου βαθμού συγγενή ηλικίας<50 ετών;
  3. γνωστό οικογενειακό ιστορικό υπερτροφικής ή διατατικής μυοκαρδιοπάθειας, μακρού ή βραχέως QT, συνδρόμου Brugada, συνδρόμου Marfan ή σοβαρών αρρυθμιών;

 

ΦΥΣΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ:

  1. έλεγχος για καρδιακό φύσημα
  2. ψηλάφηση μηριαίων αρτηριών(για αποκλεισμό στένωσης ισθμού αορτής)
  3. στίγματα Marfan(αφορούν το σκελετό(κυρίως μακριά,λεπτά άκρα) και τα μάτια),
  4. μέτρηση αρτηριακής πίεσης σε καθιστή θέση.

Στη συνέχεια συνήθως γίνεται και ΗΛΕΚΤΡΟΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΗΜΑ (ΗΚΓ):
είναι παθολογικό στο 95% των περιπτώσεων υπερτροφικής μυοκαρδιοπάθειας, είναι παθογνωμονικό στην αρρυθμιογόνο δυσπλασία της δεξ.κοιλίας, μπορεί να διαγνώσει την κοιλιακή προδιέγερση-συνδρομο WPW, ενώ μπορεί να αποκαλύψει σπάνιες παθήσεις που συνοδεύονται από υψηλό αρρυθμικό κίνδυνο όπως τα σύνδρομα μακρού ή βραχέος QT και το σύνδρομο Brugada. Απ’την άλλη μεριά όμως φυσιολογικό ΗΚΓ δε σημαίνει και απουσία καρδιακής πάθησης.

ΥΠΕΡΗΧΟΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΗΜΑ (ΕΓΧΡΩΜΟ TRIPLEX ΚΑΡΔΙΑΣ):
η εξέταση πρέπει να γίνεται εφόσον υπάρχει υποψία καρδιοπάθειας(βοηθά στη διάγνωση σχεδόν όλων των οργανικών καρδιοπαθειών, προσοχή στη δεξιά κοιλία, στην έκφυση των στεφανιαίων αρτηριών και στη διαμόρφωση του αορτικού τόξου-ισθμού αορτής).

ΑΛΛΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ:
οι προηγούμενες εξετάσεις και η κλινική υποψία μπορεί να μας οδηγήσουν σε περαιτέρω έλεγχο(δοκιμασία κόπωσης, σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου, Holter ρυθμού, όψιμα δυναμικά, μαγνητική τομογραφία καρδιάς και τέλος καθετηριασμό καρδιάς-στεφανιογραφία-ηλεκτροφυσιολογικό έλεγχο).

ΕΠΙΛΟΓΟΣ:
Ο αιφνίδιος θάνατος είναι ένα τραγικό γεγονός, που μπορεί να εμφανιστεί σε νέα άτομα με φυσιολογική καρδιά ή ακόμα και σε αθλητές με τέλεια φυσική κατάσταση.
Προκαλείται συνήθως από σοβαρή αρρυθμία που είναι επακόλουθο κάποιας οργανικής καρδιοπάθειας, που παραμένει αδιάγνωστη ή σπανιότερα από κάποιο πρωτοπαθές αρρυθμικό σύνδρομο. Σε πολλές περιπτώσεις, υπάρχει κληρονομική προδιάθεση, οπότε ο κίνδυνος αφορά και ασυμπτωματικά άτομα της οικογένειας.
Με συστηματική διερεύνηση οι ασθενείς υψηλού κινδύνου μπορούν να εντοπιστούν
έγκαιρα, στη συνέχεια να υποβληθούν στη κατάλληλη παρέμβαση(π.χ. μόνιμο εμφυτεύσιμο απινιδωτή) και να έχουν, πλέον, μια φυσιολογική επιβίωση.

Διαβάστε επίσης από

Κούσκος Γεώργιος

Έμφραγμα μυοκαρδίου

5 Αυγούστου 2019

Ανεύρυσμα αορτής

22 Μαρτίου 2019

Ο πιο ενημερωμένος κατάλογος ιατρικών και παραϊατρικών ειδικοτήτων στο Βόρειο Αιγαίο.

Join us

Είστε γιατρός;