Η ακράτεια αναφέρεται στην σταδιακή μείωση του ελέγχου της ουροδόχου κύστης που έχει ως αποτέλεσμα την ακούσια απώλεια ούρων. Δεν αναφερόμαστε σε νόσο, αλλά σε ένα σύμπτωμα που προκύπτει από μια ή περισσότερες διαταραχές του ουροποιητικού συστήματος. Επηρεάζονται οι γυναίκες περισσότερο από τους άνδρες, με συχνότητα εμφάνισης μεγάλη ανεξαρτήτως ηλικίας.
Οι πιο συχνοί τύποι ακράτειας είναι:
– Ακράτεια από προσπάθεια: Ακούσια απώλεια ούρων μετά από σήκωμα βάρους, βήξιμο, φτέρνισμα, γέλιο κτλ.
– Ακράτεια επιτακτικού τύπου: Αιφνίδια και έντονη ανάγκη για ούρηση που έχει ως αποτέλεσμα την ακούσια απώλεια ούρων.
– Ακράτεια μικτού τύπου: Ο συνδυασμός των ανωτέρω αναφορών.
Συμπτώματα ακράτειας παρουσιάζουν οι γυναίκες κατά την εγκυμοσύνη, τον τοκετό και την εμμηνόπαυση. Στην εγκυμοσύνη λόγω της φόρτισης και της πίεσης που δέχεται το πυελικό έδαφος κατά την κύηση, αυτό διατείνεται, χαλαρώνει και ενίοτε τραυματίζεται.
Κατά την εμμηνόπαυση, η γενικότερη χαλάρωση του μυικού συστήματος λόγω των ορμονικών αλλαγών αφορά και στους μύες του πυελικού εδάφους. Με αποτέλεσμα η αδυναμία σωστής σύσπασης των μυών του πυελικού εδάφους να εμφανίζει ακράτεια ούρων.
Στους άνδρες τα φαινόμενα ακράτειας συσχετίζονται με την λειτουργία του προστάτη ή μετά από προστατεκτομή.
Η Φυσικοθεραπεία, ως μη επεμβατική επιλογή, θεωρείται παγκοσμίως ως πρώτη επιλογή θεραπείας της ακράτειας ούρων. Στην Ελλάδα έχει ξεκινήσει σιγά σιγά να εμπεδώνεται η φυσικοθεραπευτική προσέγγιση του θέματος. Η International Continence Society (ICS) και η International Organization of Physical Therapists in Women’s Health (IOPTWH) ορίζουν την φυσικοθεραπεία ως αναπόσπαστο τμήμα της πρόληψης και αποκατάστασης των συμπτωμάτων ακράτειας μέσω της ενδυνάμωσης των μυών του πυελικού εδάφους διά των ειδικών ασκήσεων Kegel’s.
Οι ασκήσεις Kegel’s οφείλουν το όνομά τους στον ιατρό Arnold Kegel. Εϊναι ένα πρόγραμμα ασκήσεων που αφορούν στους μύες του πυελικού εδάφους και στόχο έχουν την επανεκπαίδευση των μυών. Είναι κατάλληλες τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες. Το πυελικό έδαφος βρίσκεται στη βάση της λεκάνης και αποτελείται από μια ομάδα μυών που συνεργάζονται μεταξύ τους και σχηματίζουν όλοι μαζί μια «αιώρα», πάνω στην οποία κάθονται η ουροδόχος κύστη, η μήτρα (στις γυναίκες) και το έντερο. Η λειτουργία των μυών του πυελικού εδάφους θυμίζει ένα ελαστικό δίχτυ μέσα στο οποίο διέρχονται οι αντίστοιχες οπές της ουρήθρας, ο κόλπος (στις γυναίκες) και ο πρωκτός.
Η σύσπαση των μυών έχει άμεση σχέση με το κλείσιμό τους. Αποτέλεσμα αυτής της σύσπασης είναι και ο έλεγχος των συμπτωμάτων ακράτειας. Είναι η περιοχή που αισθανόμαστε όταν θέλουμε να ουρήσουμε και «σφιγγόμαστε» για να κρατηθούμε έως ότου να πάμε στην τουαλέτα. Γνωρίζοντας ότι το πυελικό έδαφος αποτελείται από μυικό ιστό έχει τη δυνατότητα να ενδυναμώσει μέσω της άσκησης. Η έρευνα απέδειξε ότι η ενδυνάμωση των μυών του πυελικού εδάφους είναι κλινικά αποτελεσματική, προφυλάσσει, αλλά και θεραπεύει έως το 70% των περιπτώσεων.
Με την επίβλεψη και την καθοδήγηση του φυσικοθεραπευτή ο/η ασθενής θα μπορέσει να συνειδητοποιήσει τις συγκεκριμένες μυικές ομάδες που χρήζουν ενδυνάμωσης, να τις εκτελέσει σωστά και να επιβλέπει την πρόοδο, τον ρυθμό και την αυξανόμενη ένταση των ασκήσεων. Οι ασθενείς εκπαιδεύονται ώστε οι ασκήσεις να εκτελούνται στο σπίτι με παράλληλη παρακολούθηση και αξιολόγηση της προόδου στο φυσικοθεραπευτήριο.
Φυσικοθεραπευτής
