Η αξία του μητρικού γάλακτος και του μητρικού θηλασμού, είναι πλέον αποδεδειγμένη. Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνουν αποκλειστικό θηλασμό τους πρώτους 6 μήνες ζωής, και συνέχιση του θηλασμού με παράλληλη εισαγωγή στερεών τροφών μέχρι την ηλικία των 2 ετών ή και περισσότερο.
Το πύαρ, πιο γνωστό ως πρωτόγαλα, έχει υψηλή συγκέντρωση σε νάτριο, χλώριο, πρωτεΐνες (κυρίως ανοσοσφαιρίνες), λευκοκύτταρα, λακτοφερρίνη, επιδερμιδικό αυξητικό παράγοντα και καροτίνη. Η συγκέντρωση του λίπους, της καζεΐνης και της λακτόζης, είναι αντίθετα χαμηλή. Το πρωτόγαλα, χαρακτηρίζεται ως ‘το πρώτο εμβόλιο’, κι αυτό οφείλεται στη συγκέντρωση των ανοσοσφαιρινών που είναι πολλαπλάσια σε σχέση με το ώριμο μητρικό γάλα.
Το μεταβατικό γάλα, το οποίο παράγεται μετά την 4η ημέρα, είναι μειωμένο σε πρωτεΐνη και νάτριο σε σχέση με το πρωτόγαλα.
Ως ώριμο γάλα, χαρακτηρίζεται το μητρικό γάλα που παράγεται μετά τη 14η ημέρα. Εκτός από τα θρεπτικά συστατικά, περιέχει και άλλους παράγοντες με αμυντικές ανοσοποιητικές ιδιότητες. Ο Transforming Growth Factor (TGF-β) είναι ένας παράγοντας που παράγεται από τη μητέρα μετά από έκθεση σε αλλεργιογόνα, βοηθώντας το βρέφος να αποκτήσει ανοσολογική ανοχή, καθώς το προετοιμάζει να έχει λιγότερες πιθανότητες εκδήλωσης αλλεργίας μετά από την πρώτη απευθείας έκθεση του στο αλλεργιογόνο.
Επιπρόσθετα, στο μητρικό γάλα περιέχονται η θυρεοειδική ορμόνη, η λεπτίνη και η γαστρίνη, οι οποίες λαμβάνουν μέρος στη ρύθμιση του μεταβολισμού και της όρεξης του νεογνού.
Το γάλα που παράγει η μαμά ενός πρόωρου νεογνού είναι διαφορετικό από το γάλα που θα μπορούσε να παράγει εάν το μωρό της ήταν τελειόμηνο. Περιέχει υψηλότερη συγκέντρωση σε πρωτεΐνη, DHA, μαγνήσιο και σίδηρο, και υψηλότερες συγκεντρώσεις σε ανοσολογικούς προστατευτικούς παράγοντες.
Οι διαφορές αυτές του γάλακτος των πρόωρων, είναι σημαντικές επειδή διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών για την υγεία τους.
Λόγω των αυξημένων ενεργειακών αναγκών και του ταχύ ρυθμού ανάπτυξης, ειδικά των πολύ χαμηλού βάρους γέννησης νεογνών (<1500 γρ.), κάποιες φορές κρίνεται αναγκαία η προσθήκη ενισχυτικού μητρικού γάλακτος (Human Milk Fortifier), τα οποία προσφέρουν κατά βάση περισσότερες πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο, ηλεκτρολύτες, ιχνοστοιχεία και βιταμίνες.
Το ενισχυμένο μητρικό γάλα λοιπόν, αποτελεί ισχυρή σύσταση ως είδος διατροφής για τα πρόωρα νεογνά, είτε της ίδιας της μαμάς είτε δότριας.
Μετά-ανάλυση εμφανίζει αυξημένη λιπώδη μάζα σε πολύ πρόωρα νεογνά που τρέφονται με ειδικό γάλα για πρόωρα, σε σύγκριση με αυτά που λαμβάνουν ενισχυμένο μητρικό γάλα, ωστόσο το ειδικό γάλα μπορεί να χρησιμοποιηθεί εάν δεν είναι διαθέσιμο μητρικό γάλα ή γάλα δότριας, παρόλο τον υψηλότερο κίνδυνο για δυσανοχή ή Νεκρωτική Εντεροκολίτιδα.
Η διατροφική υποστήριξη των πρόωρων νεογνών, στοχεύει στην εξασφάλιση ρυθμού ανάπτυξης ανάλογης με την ενδομήτρια ανάπτυξη του εμβρύου.Η εντερική σίτιση, ιδίως με μητρικό γάλα, από την πρώτη κιόλας ημέρα εάν είναι εφικτό, αποτελεί την νούμερο ένα επιλογή για τα νεογνά αυτά, μειώνοντας την πιθανότητα επιπλοκών κατά την περιγεννητική περίοδο.
Επιπρόσθετα, είναι σημαντικό να αναφερθούν τα οφέλη του μητρικού γάλακτος για τα πρόωρα νεογνά.
- Καλύτερη ανοχή τροφής
- Μείωση κινδύνου εμφάνισης Νεκρωτικής Εντεροκολίτιδας
- Μείωση χρόνου νοσηλείας στις ΜΕΝΝ
- Μείωση κινδύνου αμφιβληστροειδοπάθειας πρόωρων
- Μείωση κινδύνου εμφάνισης Αρτηριακής Υπέρτασης και Αθηροσκλήρωσης
- Αύξηση οστικής μάζας και ανόργανων αλάτων
- Βελτιωμένο νευροαναπτυξιακό αποτέλεσμα
- Αυξημένο IQ
- Βελτιωμένη νοητική και ψυχοκινητική ανάπτυξη και συμπεριφορά
‘Αγκαλιάζουμε’ την Προωρότητα
‘Αγκαλιάζουμε’ τους γονείς πρόωρων παιδιών
Στηρίζουμε με κάθε τρόπο τη μαμά για να προσφέρει το πολύτιμο μητρικό γάλα στο πρόωρο νεογνό
Πηγές
Exclusive breastfeeding for optimal growth, development and health of infants, World Health Organization
Σύσταση και Διατροφική αξία του Μητρικού Γάλακτος, Μητρικός Θηλασμός, Οδηγός για Επαγγελματίες Υγείας
How Preterm Breastmilk Differs From Term Breastmilk, https://www.bellybelly.com.au/
Optimizing Nutrition in Preterm Low Birth Weight Infants—Consensus Summary, Frontiers in nutrition. 2017 May 26;4:20.
ESPHGAN 2010 Jan 1;50(1):85-91,Frontiers in pediatrics. 2019 Mar 22;7:76. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2013(2).
Effects of breast-feeding compared with formula-feeding on preterm infant body composition: a systematic review and meta-analysis, British Journal of Nutrition. 2016 Jul;116(1):132-41.
Formula versus maternal breast milk for feeding preterm or low birth weightinfants. Cochrane Database Syst Rev, 2019
ΕικόνεςαπόFreepik
Διαιτολόγος – διατροφολόγος
